‘ዕርስት በሺህ አመቱ፣ ለባለቤቱ’ “እሾክን በእሾክ ” ( ከመሳይ ደጀኔ)

‘በሞኝ ቤት ፣ እንግዳ ናኘበት’ 

( ከመሳይ ደጀኔ)
ታህሳስ 20 2012 ዓ .ም .

ባለፉት 28 ዐመታት በወያኔና የኦነግ ጣምራ መንግስት፣ በተለይ በአማራው እና በኢትዮጵያዊነቱ በማይታም ላይ ሁሉ፣ ያልወረደ ግፍ የለም።  መከራና ፍዳው፣ የፋሽስት ጣልያንንም ሆነ የደርግን  ዘመን፣ ‘ምስጋን ይንሳው’ አሰኝቷል። እየባሰ የመጣው ግፍ ነው ፣ አንድን የከፋው፣ መሲንቆ ከርካሪ፣ ይህን ስንኝ እንዲያዥጎደጎድ አድርጎታል።  

“ በጎጃም በጎንደር የተኛውን በሬ፣ በሳይንት ፣ በሽዋ፣ በትግሬ ፣የተኛውን በሬ፣  አፋርና ኢሳ ፣ ሃረርጌ  ሲዳሞ ፣ፈጠገር ባሌ ላይ፣ ከፋና ጃንጀሮ፣ የተኛውን በሬ፣  ወላይታ ሶዶ፣ ጉራጌ ፣ሃድያ ፣ከምባታ፣ ጋሞና እናርያ ፣የተኛውን በሬ፣   ቀስቅሰወ ቀሳቅሰው ሊያደርጉት ነው አውሬ’’።

እንደቦና ጥጃ እንጣጥ እንጣጥ የሚሉት የኦሮሞ ልሂቃን፣ የመንፈስ አቦቶቻቸውን ጀርመን ናዚ አረመኔ ተግባር ተያይዘውታል። የመደዴዎቹን ምንነት ያልተረዳው የሙታን አማራ ክልል አመራር ፣ የፋሽስቱን መንጋ ለስልጣን አበቃ። ግን ይሉኝታ ሊኖራቸው ቀርቶ፣ ለቃሉም ባዳ የሆኑት መረን~አደጎች፣ እንደወገኑ የሚያያቸውን የአማራ ልዕልና፣ ትዕግስትና፣ አስተዋይነት ከፍርሃት ቆጠሩት። የብዙሃኑን ኢትዮጵያዊ  ትዝብትም ፣ አላስቸገራቸው።  ኦሮምያ ብለው ከአፓርትሃይድ የባሰ ግፍ በሚፈፅሙበት፣በወረሩት፣ የነባር ኢትዮጵያውያን ክልል፣ አማራና ሌሎች ነባር ኢትዮጵያውያንን መብት ፣ በገፍ እየረገጡ ነው። የተወረረውና በስጋት የሚኖረው ህዝብ፣ በቋንቋው እንዳይማርና እንዳይዳኝ ተደርጓል። በፅነፈኛና ወራሪ ኦሮሞ ልሂቃን፣ ወጡ ኢትዮጵያዊው፣ ባባቱ ሃገር፣ በመጤው ኦሮሞ ባይተዋር ነህ ተብሏል።  ‘ፍየል በግርግር እናቷን ምን አደረገች’ እንዲሉ። በጓሮ በር ቤተ~መንግስት በመግባታቸው፣ ማንኛውንም ስልጣን ተስገብግበው በመያዛቸው፣ የልብልብ ተሰምቷቸዋል። 

አዲስ አበባን የኛ ናት ባዮች፣ ከተማ ሊቆረቁሩ ቀርቶ፣ ቋንቋቸው ለከተማ ቃል የለውም

ነባር ኢትዮጵያውያን በቆረቆሯት በረራ/ አዲስ አበባ ከ 100 ነዋሪዎች፣  ምናልባት 13 ኦሮሞዎች ብቻ ቢኖሩም የግላችን ናት ብለዋል። ወያኔ ‘የናንት ናት’ ስላላቸው ‘የኛ’ ናት፣ የሚሏትን ከተማ ሊቆረቁሩ ቀርቶ፣ ቋንቋቸው ለከተማ ቃል የለውም። እነኝህ ዱልዱም ፅነፈኞች፣ ህግ በሌለባት ኢትዮጵያ ፣ ምንም ከማድረግ እንደማይመለሱ፣ በአዲስ አበባ ዳርቻ ፣ የጨፈጨፏቸው፣ ነብረታቸውን ዘርፈው፣ ቤታቸውን ያፈረሱባቸው ነባር ኢትዮጵያውያን ምስክር ናቸው። እልፍ አእላፍ ፣ቅን አገር ወዳድ ኦሮሞ ኢትዮጵያውያን፣ ይህን ግፍ ፣ በአደባባይ ባያወግዙም፣ በራሳቸው የደረሰ ያህል የተሰማቸው እንዳሉ፣ አያጠራጥርም።    

ፅንፈኞቹ የኦሮሞ ልሂቃኖች፣ እንዳቅማቸው ሌሎችን በ‘ኩሽነት‘ ስም ሊደልሉ ይሞክራሉ። ከሲዳማውና ከሌሎች ጥንታውያን ኢትዮጵያውያን ጋር ፣ ዝምንድና አለን ለማለት እና፣ መጤ ወራሪ፣ ማንነታቸውን ለመደበቅ ነው ። የኦሮሞን ወረራ በቅድሚያ የተቋቋሙት ሲዳማዎች ነበሩ። ኦሮሞዎች ‘ሲዳማ’ ሲሉ አንድም ፣ ጨካኝ፣ እንድም አማራ ለማለትም ነው።  ስለዚህ ፣ ለተንኮል የ‘ኩሽ’  ዘር ነን ቢሉም፣ ለተንኮል ነው። ‘ገንፎ፣ እፍ እፍ ቢሉህ፣ ሊውጡህ ‘ እንዲሉ። ለስልጣን ያበቋቸውን፣ አማሮችን እንደከዱ ሁሉ ፣ ነገ ሲዳማ ፣ ጉራጌ፣ ከምባታ፣አፋር ወረው “ አቃፊው ‘’ በሞጋሳቸው ሁለተኛ ደረጃ ኦሮሞ የሚያደርጉት ። የኦሮሞ ልሂቃንም ሆነ ጀሌው ፣ በደርግ ፣ በወያኔ ምንነት ታይቷል። አሁንም እያየን ነው።  ጀዋር የተባለው አሸባሪ፣ ‘አብይ ዘበኞቼን ሊወስድብኝ ነው’ ብሎ ስሞታ ሲያሰማ፣ አጋሮቹ አብይን አልነኩም። ዳግም የወጉት ያልታጠቁን ፣ንፁሃን አማራ ጎረቤቶቻቸውን ነው። ለ28 አመት በግፍ ያፈናቀሉትና የጨፈጨፉትን ፣ሴቶች ልጆቹን በደቦ የደፈሩት ፣ የአማራን ዝርያ ነው። እመጫትና አራስን፣   ያልጋን ቁራኛ፣ ገድለው እንደ ከብት የሚገፉ፣ የሚከትፉ፣ ከአራዊት ያነሱ ፍጡራን ለመሆናቸው ምስክር አያሻም። 

የሰላም ኖቤል ተሸላሚው መሪ ፣ ህግ ሊያስከብር ቀርቶ የኦሮሞን ፋሽቶች ድርጊት አውግዞ አያውቅም። ኢትዮጵያውያን  ሁሉ ልናጤነው የሚገባው ብርቱ ጉዳይ፣ ያገራችን ዘለቄታ ነው።  ኦሮሞዎች በ500 የወረራ ዘመናቸው አልሰከኑም። ወረራቸው ኢትዮጵያን  ክፉኛ፣ አዳክሟታል። ምናልባት ቶሎ ተነቅለው ቢሆን ኖሮ፣ ኢትዮጵያ ‘የት በደረሰች’’? የሚሉ ጥቂት አደሉም። ከ 28 በላይ ነባር ኢትዮጵያውያን ነገዶች ከነቋንቋና ባህላቸውን ማጥፋታቸው ሳያንስ፣  ዛሬም፣ ቀሪውን ኢትዮጵያ፣ በሞጋሳቸው ፣ በገዳቸው፣ ሊያጠፉ ነው። አዲስ አበባን የግላቸው ለማድረግ መዘጋጀታቸው በገሃድ እየታየ ነው። ስለዚህ ነው፣ የፋሽስት የኦሮሞ ወረራ፣  የዘለቄታ ምላሽ የሚያስፈልገው። ባገር ጉዳይ ዋዛ ፈዛዛ፣ ይሉኝታ፣ ሊኖር አይገባም ። ‘እሾክን በእሾክ’ ማውጣት ያሻል። ታሪክ የሚያስተምረን ያን ነው።

እስፔይን እና ፖርቱጋል ወራሪ አረቦችን ከ 800 አመት በኋላ፣ አባረዋል ። እኛስ?

እንኚህ ሁለት የደቡብ አውሮጳ አገሮች፣ 800 ዐመታት የወረርዋቸውን አረቦች ከምድራቸው አሽቀንጥረው አስወጥተዋል። አረቦቹ፣ ያውሮፓውያኑን ቋንቋም ሆነ እምነት፣ ባህል ባይነኩም፣ አልማሯቸውም። ቆራጥ እርምጃ ባይወስዱ፣ በልማት ደረጃቸው፣ ከአሁን በባሰ ፣የምዕራብ አውሮጳውያን ጭራ በሆኑ።

በታሪክ ፣አረመኔዎች ብዙ የሰለጠኑን ህዝቦችን፣ ወረው አጥፍተዋል። ደቡብና ሰሜን አሜሪካን፣ አውስትራሊያን ኒውዚላንድን ፣ ደቡብ አፍሪካ፣ በአውሮፓውያን ተወረው፣ ማንነታቸው ወድሟል። ከመካከለኛ እስያ የመጡ ዘላን ቱርኮች ፣ ዛሬ የያዙት ምድር፣ ከግሪክና አርመን የተቀማ ነው። ከ 100 አመታት በፊት፣ ቱርኮች ካንድ ሚሊዎን ተኩል በላይ አርመኖችን ባንድ አመት ፈጅተዋል። ታላቋ ግሪክ፣ ከቱርክ ወረራ በኋላ አላንሰራራችም።    ስለዚህ ነው፣ ወጥ ወይንም ነባር ኢትዮጵያውያን እንዲሁም ሃገር ወዳድ ኦሮሞዎች ፣ የገነገነን የፅንፈኞች ኦሮሞዎች ዳግም ወረራ፣ ሊታገሉት የሚገባው። የደቡብ አፍሪካን የግፍ አገዛዝ፣ የተዋጉ ብዙ ነጮች እንደነበሩ ሁሉ። አደብ ገዝቶ መኖር ካቃተው ወራሪ፣ ኢትዮጵያን መታደግ፣ የልጆቿ ግዴታ ነው። በሞጋሳና ገዳ ከመዳመጥ፣ ኢትዮጵያን የማዳን ትግል፣ የማንም ዜጋ ሃላፊነት ነው። የኦሮሞ ፋሽዝም ፣ ከአረብ ወረራ የባሰ ለመሆኑ፣ ምስክር አያሻም። በገዛ አገራችን አንደበታችንን እንዲሸበብ፣ በቋንቋችንን እንዳንገለገል ከማድረግ የባሰ ግፍ  አለ?  

 ሃቻምና ኦሮሞዎች ከሰፈሩበት ኦጋዴን እንደተነቀሉ ፣ በሶማሊላንድም ይኖሩ የነበሩ ወደ 200 000 ( ሁልት መቶ ሽህ) ኦሮሞዎች፣ ተመሳሳይ እጣ ደርሶባቸዋል። ሶማሌዎች ‘ጋል‘ የሚሏቸው ኦሮሞዎችን፣ በወራሪነት ስለሚያውቋቸው ነው። ዘላን የኦሮሞን ወራሪዎች፣ በግራኝ የደቀቀችዋን ኢትዮጵያን የደፈሩት፣ ሶማሌዎችና የኬንያ ባንቱዎች ስላባረሯቸው ነበር። ቀስ በቀስ ኢትዮጵያን ድንበር ሲጥሱ፣ ሲዳማው በጀግንነት መክቷቸዋል። ሆኖም፣ ገሚሱ በባሌ እየገባ ተወላጁን እየወረረ፣ ከሞት የተረፈውን በሞጋሳ ኦሮሞ እያደረገ፣ አገሪቷን አንዳጥለቀለቀ የውጭም ያገርም መረጃ ያስረዳል።  ወራሪ ኦሮሞዎችን እርሻ ያስተማሩ ፣ ልብስ ያለበሱት፣ እስልምና እና ክርስትና ያስተዋወቁዋቸው፣ የአማራ ኡላማና ካህናትና ነበሩ።  የኦሮሞ ልሂቃን ግን ፣ ከኢትዮጵያዊ አስተምህሮቶች ይልቅ፣  የጀርመን ወንጌላውያንን ሴራና የፅነፈኛውን የወሃቢን ሽብርተኘት በመጋት፣ ‘ልዩ’ ነን አሉ። ድንቁን የኢትዮጵያን ፊደል ትተው፣ ብቃት የለሹን የፈረንጁን ወረሱ። በወያኔ ተባባሪነት ፣ የኦሮሞን ወጣት ፣የአማርኛን ትምርት ነፍገውት ፣ የባእድ ፊደል ጭነውበት፣ መሃይምን፣ ቄሮን ፈጠሩበት። ከኢትዮጵያዊነት አላቀቁት ። 

በግብዝነት ነብዮች ያልናቸው፣ ኦሮምያ የሚባል መንግስት ለመመስረት ላይ የተጠመዱትን ሰዎች ነበር። ላፉ ኢትዮጵያ ‘ሱሴ’ ናት ያለውን እና ፣አኖሌ የተባለውን ለፍርድ የሚቀርብበትን ሃውልት ያስተከለውን የኖበል ተሸላሚ አጋሮች  ‘ግዜ ሰጠን’ ብለው፣ ነባሩን ህዝብ ‘’መጤ’’ አሉት።  የወራሪዎቹ መንግስት፣ ከሁለት አመት ባልሞላ ዕድሜው፣ ከሁለት  ሚሊዎን በላይ ጌዶዎችን ፣ አማሮችን፣ ኢሳዎችን (ሶማሌዎች)፣ አደሬዎችን፣ አፋሮችን፣ ከንባቶችን ፣ ሃድያዎችን ፣ ኦርጎባዎችን፣ ጋሞዎችን፣ ጉራጌዎችን፣ ጉሙዞችን ወዘተ፣ ከትውልድ አገራቸው አፈናቅለዋል ፣ገድለዋል፣ ቤት ንብረት ዘርፈዋል። 

 እውነትን ስለሚፈሩ፣ ሃቀኛው ጋዜጠኛ፣ እስክንድር በብዕሩ እንቅልፍ ነስቷቸዋል። የፈፀሙት ግፍ ስለሚያባንናቸው፣ አማራውን ፣በቁሙ ቀርቶ በድኑ ያሸብራቸዋል። አማራውም በየእለቱ አማርነቱ ይግማል።  የወያኔ አገልጋይና፣ አውሮጳና አሜሪካ ሲያውደለድሉ የነበሩ የኦሮሞ ልሂቃን ፣ ከስደት አሰፈሰፉው የተመለሱት ለዘረፋ ነው።  ብዙዎቹ፣ እድሜ ልካቸውን ሰርተው የማያውቁ፣ በአፈር~ብላ እንጀራ የኖሩ ለማኞች ነበሩ። የፈረንጅ መንግስታት ፣ለነፍስ ብሎ ፣ ለስራ~አጥና፣ ስራ~ጠልን በሚሰጠው ብር ፣ሲጦሩ የነበሩ የሃገር ራዕይ የሌላቸው፣ሙታን ናቸው።  የኦሮሞ ህዝብ ፣ እነኚህን እንወክልሃለን የሚሉትን አረመኔዎች አንድ ሊል ይገባል። የኦሮሞ ልሂቃን ጠላትነታቸው ፣ በቅድሚያ ለኦሮሞ ህዝብ ነው። ብዙ የኢትዮጵያውያን ኦሮሞዎችን እንዲንቁ አድርገዋል። ኦሮሞዎች በሚመሩት የትምርት ተቋማት እንኳን፣ ኢሰባዊነታቸው አልተገታም። ሌላ የሚሏቸውን ተማሪዎችን በማሰቃየት፣ ሴቶችን በሚያስደፍሩ የኦሮሞ ተቋሟት፣ በማዘን ኦሮሞነታቸውን የሚጠሉ ፣ ባለህሊና ጥቂት አደሉም። ይኽ አያቀባብርምና።  ስለዚህ የተወረርችውን ኢትዮጵያን ህልውና ከመታደግ ሌላ አማራጭ የለንም።  የትግሉም አላማ ፣የተወረረን ፣የነባር  የኢትዮያውያን አፅመርስት ማስመለስ ነው። አንድ መናኛ የጀርመን ወንጌላዊ ፣ ወገኖቹን ሊያስፍርበት የተመኛትን ወለጋን በምናቡ ‘ኦሮምያ’ ይላታል። ሌላውንም የነባር ኢትዮጵያውያን ይዞታ ወያኔ ለመናጆውን ኦነግን ይመርቅለታል። የዋሆቹ ፣ ኦሮምያ ብለው፣ መንግስት ሊያቆሙበት ያቆበቁበትን የገዛ መሬታችንን ነው። ያንን ፣ከፅንፈኛ ወራሪዎች፣ መመንጠቅ የዜግነት ግዴታ ነው። እሾክን በእሾክ ፣እሳትን በእሳት ነዋና!! የፅንፈኞቹ ኦሮሞዎች ዳግም ወረራ ፣የለየለት ፋሽዝም ነው። ሙሶሎኒን ቁልቁል የሰቀሉት ወገኖቹ እንደነበሩ ሁሉ፣ አገር ወዳዱ፣  ኦሮሞም፣ ፅንፈኞቹን አብሮን እንድሚዋጋ ጥሪአችን ነው። ‘ዕርስት በሺህ አመቱ፣ ለባለቤቱ’ እንዲሉ፣ ጥንታዊ ኢትዮጵያውያን ፣ባገራቸው ህልውና  አይደራደሩም። ያባቶቻቸው ባለአደራ ናቸውና።  እንኳን ለሙቅ፣ ለገንፎም አይደንግጡ!! 

ማስታወሻ：በዚህ ጽሁፍ ላይ የተንጸባረቁ ሳሃቦች የጸሃፊውን/የጸሃፊዋን እንጂ የድረገጹን አቋም አያንጸባርቁም። ነጻ አስተያየት ወይንም ሃሳብ በዚህ ድረ ገጽ ለማውጣት ጽሁፍዎትን በ info@borkena.com ይላኩልን።